Trwyddedu Llyffant y Twyni

Mae Llyffant y Twyni yn cael ei warchod o dan Reoliadau Gwarchod Cynefinoedd a Rhywogaethau 2017, a elwir yn ‘Rheoliadau Cynefinoedd’, oherwydd bod ei niferoedd wedi bod yn disgyn ledled Ewrop dros y degawdau diwethaf. Mae’r wybodaeth hon yn canolbwyntio ar drwyddedu Llyffant y Twyni yng Nghymru ac nid yw’n adolygiad cynhwysfawr o ecoleg na’r gyfraith sy’n ymwneud â Llyffant y Twyni.

Gall Llyffantod y Twyni gael eu heffeithio gan weithgareddau amrywiol yn cynnwys rheoli pyllau, gwaith ar lwybrau, torri glaswellt, clirio prysgwydd neu wneud gwaith datblygu. Gweler ‘Arolygon Rhywogaethau a Warchodir gan Ewrop’ i gael gwybodaeth am arolygon.

Deddfwriaeth

Mae’r Rheoliadau Cynefinoedd yn datgan bod y canlynol yn drosedd:

• Dal, anafu neu ladd yn fwriadol unrhyw anifail gwyllt sy’n rhan o rywogaeth a warchodir gan Ewrop
• Tarfu’n fwriadol ar unrhyw anifeiliaid gwyllt o’r cyfryw rywogaethau
• Cymryd neu ddifa’n fwriadol wyau anifail o’r fath, neu
• Ddifa neu ddinistrio safle bridio neu fan gorffwys anifail o’r fath

Mae tarfu’n cynnwys, ond nid yw wedi’i gyfyngu i, unrhyw darfu sy’n debygol:

• o amharu ar eu gallu –
  • i oroesi, bridio neu atgenhedlu, neu i fagu neu feithrin eu rhai bach, neu
  • yn achos anifeiliaid rhywogaeth sy’n gaeafgysgu neu sy’n mudo, yn amharu ar eu gallu i wneud hynny
• o effeithio’n sylweddol ar ddosbarthiad neu niferoedd y rhywogaeth y maen nhw’n perthyn iddi yn lleol

Bydd Defra a Llywodraeth Cymru’n cyhoeddi dogfen ganllaw ar y cyd ar ddehongli’r troseddau sy’n gysylltiedig â tharfu, difa a dinistrio safleoedd bridio a mannau gorffwys.

Mae yna droseddau eraill yn ymwneud â meddu, cludo a gwerthu. Gweler ‘Meddu ar a Gwerthu Rhywogaethau a Warchodir’ am ragor o wybodaeth.

Trwyddedu

Mae Cyfoeth Naturiol Cymru yn rhoi trwyddedau o dan Reoliad 55 y Rheoliadau Cynefinoedd fel y gallwch chi weithio o fewn y gyfraith. Rydym yn eu rhoi at ddibenion penodol a restrir yn y Rheoliadau, os ydych chi'n bodloni'r tri phrawf canlynol:

• mae diben y gwaith yn cyd-fynd ag un o'r dibenion sydd wedi'u rhestru yn y Rheoliadau Cynefinoedd (gweler isod);
• does yna ddim dewis arall boddhaol;
• ni fydd y weithred a awdurdodir yn cael effaith niweidiol ar y gwaith o gynnal poblogaeth y rhywogaeth dan sylw ar statws cadwraethol ffafriol yn eu hystod naturiol

Dibenion trwyddedu

O dan y Rheoliadau Cynefinoedd, gellir rhoi trwyddedau ar gyfer cyfres benodol o ddibenion yn cynnwys:

• diogelu iechyd y cyhoedd neu ddiogelwch y cyhoedd neu unrhyw reswm hanfodol arall sydd o fudd cyhoeddus tra phwysig yn cynnwys rhesymau cymdeithasol neu economaidd eu natur a chanlyniadau buddiol sy’n bwysig iawn i’r amgylchedd
• dibenion gwyddonol ac addysgol
• gosod modrwy neu nod
• gwarchod anifeiliaid gwyllt

Gwyddonol neu Addysgol

Byddwch angen trwydded i gymryd neu darfu ar Lyffant y Twyni, neu i ddifrodi neu rwystro mynediad at safle bridio neu fan gorffwys er mwyn gwneud unrhyw waith ymchwil neu arolwg manwl. I gael rhagor o wybodaeth am drwyddedau arolygu gweler ‘Ffurflen gais Atodlen 5 a 6’. Gallwn roi trwyddedau ar gyfer rhoi modrwy neu nod ar anifeiliaid.

Cadwraeth

Os ydych am wneud gwaith rheoli neu adfer ar byllau twyni sydd â Llyffantod y Twyni er lles y llyffantod, bydd angen trwydded cadwraeth arnoch fel rheol. Gweler ‘Ydw i angen trwydded Rhywogaethau a Warchodir gan Ewrop?’ a ‘Ffurflen gais Atodlen 5 a 6’.

Datblygu, gwaith ar lwybrau, rheoli llystyfiant twyni ac ati

I gael rhagor o wybodaeth am drwyddedau (datblygu) Rhywogaethau a Warchodir gan Ewrop gweler ‘Ydw i angen trwydded Rhywogaethau a Warchodir gan Ewrop?' a ‘Ffurflen gais am drwydded datblygu’.