Prosiect Cymunedau a Natur (CAN)

Mae cyfleusterau o ansawdd uchel yn hanfodol i ddenu rhagor o ymwelwyr i ardaloedd gwledig trwy gydol y flwyddyn ac yn darparu swyddi gwerthfawr, cynaliadwy mewn cymunedau lle mae'r angen mwyaf amdanynt.

Roedd y Cynllun Busnes yn gosod tri nod bras ar gyfer y prosiect Cymunedau a Natur:

• hyrwyddo buddiannau economaidd cyfalaf naturiol trwy gynyddu nifer, hyd a gwerth ymweliadau i gefn gwlad, a thrwy greu swyddi a mentrau
• sicrhau bod manteision gweithgareddau a gynhaliwyd trwy Cymunedau a Natur yn cael eu rhannu â grwpiau dan anfantais trwy gyfrwng swyddi, hyfforddiant, a chyfleoedd i wirfoddoli
• gwella datblygiad cynaliadwy yng Nghymru trwy ddarparu cyfleoedd hamdden lleol o ansawdd uchel a gwella atyniad pob ardal cynllun gofodol

Sut y cafodd y prosiect ei gyllido a'i reoli

Roedd Cymunedau a Natur yn brosiect £14.5 miliwn, a gyllidwyd yn rhannol gan Gronfa Datblygu Rhanbarthol Ewrop.

Cafodd ei arwain a'i reoli gan Gyngor Cefn Gwlad Cymru, tra bo Asiantaeth yr Amgylchedd Cymru yn gweithredu fel noddwr ar y cyd ar gyfer y prosiect Pysgota Gwyllt Cymru.

Roedd y prosiect yn weithredol yn yr Ardal Gydgyfeirio gyfan, ac eithrio ym Mharc Rhanbarthol y Cymoedd, ac roedd yn gweithio'n agos gyda nifer o brosiectau eraill a gyllidwyd trwy'r Thema Amgylchedd ar gyfer Twf.

Gweler y llawlyfr Cymunedau a Natur a Gwerthusiadau Wavehill ac Ysgol Fusnes Caerdydd am ragor o fanylion o ran sut cafodd y prosiect ei reoli, ei ariannu a’i gyflawni.

Cynnyrch a chyflawniadau Cymunedau a Natur

• 33.5 swydd (cyfwerth ag amser llawn)
• 12 menter
• 454 cilometr o fynediad
• 1,798,147 ymweliad â'r amgylchedd naturiol

Dulliau blaengar

Defnyddiodd Cymunedau a Natur ddulliau blaengar er mwyn sicrhau bod pob menter yn glynu wrth egwyddorion cynaliadwyedd amgylcheddol ac yn sicrhau buddion i ymwelwyr, yn ogystal ag i gymunedau o dan anfantais. Rhoddwyd pwyslais ar:

• Sicrhau bod y cyflenwad o seilwaith newydd, er enghraifft atyniadau i ymwelwyr, yn cyd-fynd â galw newydd trwy gynyddu gwaith marchnata a hyrwyddo
• Datblygu dulliau monitro sŵn a gwerthuso, a hynny ar lefel ceisiadau ac ar gyfer gweithgarwch Cymunedau a Natur yn ei gyfanrwydd
• Meithrin arloesedd ar bob lefel
• Cynyddu capasiti mewn cymunedau

Llawlyfr Cymunedau a Natur

Bwriedir i Llawlyfr Cymunedau a Natur fod yn ganllaw arfer da ar gyfer mentrau Cymunedau a Natur. Mae iddo 12 pennod a phum atodiad.

Mae gan bob menter Cymunedau a Natur ei gofynion ei hun, felly os na allwch ddod o hyd i'r wybodaeth y mae arnoch ei hangen yn y llawlyfr, anfonwch e-bost at can@cyfoethnaturiolcymru.gov.uk.

Enghreifftiau o brosiectau a gyllidwyd gan y prosiect

Gallwch weld ein Fideo CAN ar YouTube er mwyn clywed gan rai o'n partneriaid a fu'n rhan o'r prosiectau.

• Cyngor Sir Penfro – Gwell mynediad
• Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru ‒ Gwell teithiau bywyd gwyllt
• Ymddiriedolaeth Natur Maldwyn ‒ Ger Machynlleth, gwell mynediad a chyfleusterau gwell
• Ymddiriedolaeth Natur Maldwyn ‒ Platfform gwylio 360 gradd, prosiect gweilch y pysgod
• Groundwork ‒ Moryd Llwchwr, gwaith celf a gwell mynediad
• Greenlinks ‒ Castell Upton, gwelliannau i'r ardd a'r llwybr
• Cyngor Sir Abertawe ‒ Gwarchodfeydd natur a gwell mynediad
• BTCV Llys Nini ‒ RSPCA ‒ Gwella'r tir a llwybrau mynediad newydd
• BTCV Pen-bre ‒ Gwell mynediad
• Dyffryn Dyfrdwy Sir Ddinbych ‒ Creu llwybrau cerdded hir a byr ger Llangollen
• Pen-y-bont ar Ogwr ‒ Gwell mynediad
• Lôn Las Ogwen GCG ‒ Llwybr beicio yn cysylltu Bangor a Bethesda
• Plas Glyn-y-Weddw ‒ Creu amffitheatr awyr agored ym Mhen Llŷn
• RSPB ‒ Gwarchodfa Conwy, cyfleusterau newydd a gwell mynediad
• Mencap Ystangbwll ‒ Sir Benfro, ystafell de newydd a gwell mynediad
• Cyngor Sir Conwy a Chyngor Sir Ddinbych ‒ Gwelliannau i Barc Gwledig Loggerheads, yr Wyddgrug ac i ganolfan ymwelwyr y Gogarth
• CNC Cadair Idris ‒ canolfan ymwelwyr ac ystafell de
• CNC Cwm Idwal ‒ canolfan ymwelwyr a gwell mynediad
• Biosffer Dyfi ‒ Cyfres o deithiau cerdded yng nghanolbarth Cymru
• Cadwch Gymru'n Daclus ‒ Cwmni llogi beiciau ar Ynys Môn
• Cymdeithas Eryri ‒ Ystafell de Tŷ Hyll a chanolfan gwenyn ar yr A5
• Ymddiriedolaeth Natur De a Gorllewin Cymru ‒ Bywyd gwyllt, gwiail a theithiau cerdded
• Awdurdod Parc Cenedlaethol Eryri ‒ Llwybr beicio newydd rhwng Rhyd-ddu a Beddgelert
• Felin Uchaf ‒ Canolfan ymwelwyr a chaffi newydd
• Fforest Niwbwrch ‒ Gwell mynediad i'r fforest ar Ynys Môn
• Cyngor Gwynedd ‒ Llwybr beicio o amgylch llyn Trawsfynydd