Os ydych yn berchen ar neu'n rheoli cronfa uwch fawr, rhaid i chi ei chofrestru gyda ni. Gallwch gofrestru eich cronfa ddŵr yma. Nid oes angen i chi gofrestru os yw’r gronfa ddŵr wedi’i heithrio.

Pwy sydd angen cofrestru cronfa uwch fawr?

Os ydych chi neu'ch sefydliad yn ymgymerwr ar gyfer cronfa uwch fawr, rhaid i chi ei chofrestru. Ymgymerwr yw’r term cyfreithiol am berson, cwmni neu unrhyw endid cyfreithiol arall sy’n cyflawni gweithgaredd yn y gronfa ddŵr ac sydd â rheolaeth drosto. Er enghraifft, byddai cwmni sy'n gweithredu'r gronfa ddŵr i gynhyrchu pŵer trydan dŵr fel arfer yn cael ei ystyried yn ymgymerwr.

Os nad oes unrhyw berson neu gwmni sy'n rheoli neu'n gweithredu yn y gronfa ddŵr, y perchennog neu'r prydlesai yw'r ymgymerwr.

Gall fod mwy nag un ymgymerwr. Os ydych yn un o nifer o ymgymerwyr, dylech gytuno ar derfynau eich cyfrifoldebau i'ch gilydd yn ysgrifenedig.

Nid oes angen i chi gofrestru eich cronfa ddŵr os yw wedi'i heithrio.

Beth yw cronfa ddŵr uwch fawr?

Mae cronfa ddŵr yn fawr ac wedi'i chodi os oes argae, arglawdd pridd neu strwythur tebyg sydd wedi'i ddylunio neu sy'n gallu storio 10,000 metr ciwbig o ddŵr uwchlaw lefel naturiol y tir o'i amgylch. Gall llyn neu ardal arall sydd wedi'i chodi'n artiffisial hefyd fod yn gronfa uwch fawr os yw'n bodloni'r un meini prawf.

Mae 10,000 metr ciwbig yn hafal i 100 metr o hyd x 100 metr o led x 1 metr o ddyfnder, neu gyfwerth â phedwar pwll nofio maint Olympaidd.

Cofrestru’ch cronfa ddŵr


Y wybodaeth y mae angen i chi ei darparu

Pan fyddwch yn cofrestru, bydd angen i chi gael y wybodaeth ganlynol.

Manylion yr endid cyfreithiol i'w gofnodi fel ymgymerwr.
Os yw’r endid cyfreithiol yn Gwmni Cyfyngedig, yn elusen gofrestredig neu’n sefydliad arall bydd angen cyfeiriad y brif swyddfa neu’r Brif Swyddfa ac unrhyw rif cofrestru cwmni neu elusen.

Person awdurdodedig.
Bydd angen i chi roi manylion cyswllt person awdurdodedig a all weithredu ar ran yr ymgymerwr ac y gallwn drafod y gronfa ddŵr ag ef.

Cyswllt brys.
Manylion cyswllt 24 awr rhywun y gallwn eu ffonio os oes argyfwng yn y gronfa ddŵr.

Enw a lleoliad y gronfa ddŵr.

Y cyfeirnod grid ar gyfer canol y gronfa ddŵr.
Rhowch y cyfesurynnau ar gyfer canol y gronfa ddŵr i ni. Gallwch ddefnyddio http://www.gridreferencefinder.com neu http://www.what3words.com i ddarparu cyfeirnod Grid Cenedlaethol Prydain, what3words, dwyreiniadau a gogleddiadau ac ati.

Ardal yr Awdurdod Lleol y mae'r gronfa ddŵr ynddi.

Y math o gronfa ddŵr. Bydd angen i chi ddweud wrthym ba un o'r mathau canlynol yw eich cronfa ddŵr.

  • Cronni dŵr - Mae cronfa gronni yn cael ei chreu trwy rwystro llif naturiol o ddŵr ag argae neu arglawdd. Gall y llif fod o nant neu afon. Gallant hefyd gael eu bwydo gan ffynhonnau dŵr daear.
  • Cronfa ddŵr nad yw'n cronni - Mae cronfa ddŵr nad yw'n cronni yn cael ei llenwi trwy ddargyfeirio neu bwmpio dŵr. Gellir rheoli'r mewnlif hyd yn oed os mai dim ond trwy osod lefelau gwahanol ar y gored mewnlif y gwneir hyn.
  • Cronfa wasanaeth - Mae cronfa wasanaeth wedi'i gorchuddio a'i selio i gyflenwi dŵr yfed wedi'i drin.

Y dyddiad neu'r flwyddyn fras yr adeiladwyd y gronfa ddŵr gyntaf.

Lefel Dwr Uchaf (TWL). Rhaid rhoi'r TWL mewn metrau uwchlaw Datwm yr Ordnans (mAOD). TWL yw’r lefel y gellir storio dŵr iddi cyn iddo orlifo’r gorlif neu’r bibell orlif isaf:

  • Ar gyfer cronfeydd gyda sil gorlif sefydlog, TWL yw lefel crib isaf y sil honno
  • Ar gyfer cronfeydd dŵr lle mae'r gorlif yn cael ei reoli gan giatiau symudol neu seiffonau, TWL yw'r lefel uchaf y gellir storio dŵr y tu ôl i'r giât neu seiffon.
  • Ar gyfer cronfeydd storio llifogydd, TWL yw'r lefel uchaf y gellir storio dŵr llifogydd iddo yn ystod digwyddiad llifogydd i'r lefel gorlif.

Arwynebedd y gronfa ddŵr. Dylid rhoi arwynebedd yr arwyneb mewn metrau sgwâr. Gallwch amcangyfrif arwynebedd arwyneb gan ddefnyddio http://www.gridreferencefinder.com neu drefnu arolwg proffesiynol. Os na allwch ddarparu TWL, rhaid i chi gofrestru'r gronfa ddŵr o hyd. Rhaid i chi wedyn ddarparu'r TWL o fewn chwe mis i gofrestru.

Capasiti cronfa. Rhaid mesur y capasiti o wely caled y gronfa ddŵr i Lefel y Dŵr Uchaf. Rhaid iddo gynnwys unrhyw silt sydd wedi cronni.

Lleoliad argae. Rhowch y cyfesurynnau i ni ar gyfer canol pob argae neu arglawdd. Gallwch ddefnyddio http://www.gridreferencefinder.com neu http://www.what3words.com i ddarparu unrhyw un o'r cyfesurynnau canlynol: Cyfeirnod Grid Cenedlaethol Prydain, lleoliad what3words, dwyreiniadau a gogleddiadau.

Math o adeiladu argae. Bydd angen i chi ddweud wrthym ba fath o argae neu argaeau sy’n cadw’r gronfa ddŵr o’r rhestr ganlynol: priddlenwi, llenwi creigiau, argae disgyrchiant, argae bwtres, argae bwa, neu fath arall.

Uchafswm uchder yr argae. Mae uchder yr argae yn cael ei fesur mewn metrau o droed yr argae i'r brig. Troed yr argae yw ymyl i lawr yr afon lle mae ei waelod yn cwrdd â lefel naturiol isaf y tir o amgylch. Y crib yw lefel top yr argae ond nid yw'n cynnwys uchder unrhyw wal don a ddyluniwyd i amddiffyn yr argae rhag tonnau'n torri drosodd.

Lefel crib argae. Rhaid i chi roi lefel crib yr argae uwchlaw Datwm yr Ordnans (lefel y môr fel arfer). Y crib yw lefel top yr argae ond nid yw'n cynnwys uchder unrhyw wal don a ddyluniwyd i amddiffyn yr argae rhag tonnau'n torri drosodd. Os na allwch ddarparu lefel crib yr argae, rhaid i chi gofrestru'r gronfa ddŵr o hyd ac yna darparu'r wybodaeth o fewn chwe mis i gofrestru.

Cyrchu tonnau - hyd y gronfa ddŵr y gall tonnau ffurfio drosti i fyny'r afon o'r argae. Darparu cyrch tonnau mewn metrau. Gallwch ddefnyddio http://www.gridreferencefinder.com i fesur y pellter.

Lefel gorlifan. Bydd angen i chi roi lefel isaf y gorlif neu orlif ar yr argae mewn metrau uwchlaw Datwm yr Ordnans. Os na allwch ddarparu lefel y gorlifan, mae'n rhaid i chi gofrestru'r gronfa ddŵr o hyd ac yna darparu'r wybodaeth o fewn chwe mis i gofrestru.

Adeiladu gorlifan. Bydd angen i chi ddweud wrthym o beth mae’r gorlif neu’r gorlif wedi’i greu allan, er enghraifft: brics, gwaith maen, concrit, pibell blastig neu fetel, glaswellt wedi’i atgyfnerthu, wedi’i dorri drwy graig, neu rywbeth arall. Allfa waelod neu bibell sgwrio. Dywedwch wrthym a oes allfa waelod neu bibell sgwrio y gellir ei hagor i ryddhau dŵr ger gwaelod y gronfa ddŵr.

Dogfennau Hanesyddol. Os oes gennych unrhyw dystysgrifau, adroddiadau neu ddatganiadau yn ymwneud â'r gronfa ddŵr, rhaid i chi ddweud wrthym amdanynt. Mae enghreifftiau yn cynnwys tystysgrif ragarweiniol, tystysgrif interim, tystysgrif derfynol, tystysgrif cyflawni gwaith yn effeithlon, tystysgrif archwilio, adroddiad arolygu, datganiad peiriannydd goruchwylio.

Defnydd o gronfeydd dŵr. Dywedwch wrthym ar gyfer beth rydych chi'n defnyddio'r gronfa ddŵr.

Cronfeydd dŵr gwag, llaidiog a segur

Os cynlluniwyd eich cronfa ddŵr yn wreiddiol i ddal mwy na 10,000 metr ciwbig ond ei bod bellach yn wag, wedi'i llenwi â llaid neu nad yw'n cael ei defnyddio mwyach, mae'n rhaid iddi gael ei chofrestru gyda ni o hyd. Mae’n bosibl y byddwch yn gallu datgomisiynu’r gronfa ddŵr gan ddefnyddio peiriannydd sifil cymwys i gael cyngor.

Eithriadau rhag cofrestru

Nid oes angen i chi gofrestru'r strwythurau canlynol fel cronfeydd dŵr:

  • • Morlynnoedd mwyngloddio a reoleiddir o dan Reoliadau Mwyngloddiau 2014
  • • Morlynnoedd neu domenni chwarel a reoleiddir o dan Reoliadau Chwareli 1999 neu Ddeddf Mwyngloddiau a Chwareli (Tomenni) 1969
  • • Camlesi
  • • Amddiffynfeydd morol
  • • Argloddiau ffyrdd a rheilffyrdd, oni bai eu bod wedi'u dylunio i storio dŵr.

Os ydych yn ansicr ynghylch y diffiniad o gronfa ddŵr uwch fawr, yr eithriadau neu eich cyfrifoldebau fel perchennog, gweithredwr neu reolwr cronfa ddŵr, cysylltwch â ni [reservoirs@naturalresourceswales.gov.uk]

Cyfrifo capasiti eich cronfa ddŵr

Mae dwy ffordd gyffredin o wybod capasiti eich cronfa ddŵr.

  • Tystiolaeth ddogfennol o'r adeg y cafodd y gronfa ei hadeiladu, er enghraifft, lluniadau dylunio, ceisiadau cynllunio a thrwyddedau cronni dŵr.
  • Trefnwch arolwg bathymetrig. Dylai hyn gael ei wneud gan berson sy’n deall diffiniad a therminoleg Deddf Cronfeydd Dŵr 1975.

Efallai y byddwch am fesur neu amcangyfrif y capasiti eich hun yn gyntaf i weld pa mor debygol yw eich cronfa ddŵr o ddal mwy na 10,000 metr ciwbig. Gellir cyfrifo cronfeydd ag ochrau cwbl fertigol, fel tanciau concrit neu fetel, gan ddefnyddio'r fformiwla:

Arwynebedd Arwyneb x Uchder Argae

Os oes gennych gronfa ddŵr a grëwyd trwy argaenu cwrs dŵr, gallwch ganiatáu i'r basn ar oleddf leihau'r capasiti cyffredinol. Gallwch amcangyfrif hyn gan ddefnyddio'r fformiwla

(Arwynebedd x Uchder Argae) x 0.33

Brasamcan yn unig yw'r cyfrifiad hwn i'ch helpu i benderfynu a ddylai eich cronfa ddŵr gael ei chofrestru. Bydd arolwg proffesiynol yn rhoi sicrwydd i chi ac yn darparu'r wybodaeth y bydd ei hangen arnoch i gofrestru. Os nad ydych yn gwybod y capasiti , bydd angen i chi ddarparu cyfrifiad dibynadwy o fewn chwe mis i gofrestru.

Faint mae'n ei gostio i gofrestru fy nghronfa ddŵr?

Mae ffi gofrestru un tro ar gyfer pob cronfa ddŵr y byddwch yn ei chofrestru. Mae wedi’i heithrio rhag TAW. Ni fyddwn yn ystyried eich bod wedi cofrestru nes ein bod yn derbyn y taliad.

Y ffi gofrestru ar hyn o bryd yw £510.

Dewch o hyd i fanylion yr holl daliadau sy'n ymwneud â chronfeydd dŵr ar ein tudalen Costau Cronfeydd Dŵr.

Sut i dalu ffioedd cofrestru

Gallwch dalu drwy System Glirio Awtomataidd y Banc (BACS) gan ddefnyddio’r manylion canlynol:

Ein banc: RBS National Westminster Bank PLC, 2½ Devonshire Square, Llundain, EC2M 4BA

Enw’r cyfrif: Natural Resources Wales

Rhif cyfrif: 10014438

Cod didoli: 60-70-80

Cyfeirnod: Cyfeiriwch at y taliad “Reservoir—” ac yna enw’r gronfa ddŵr gyntaf a roesoch uchod, e.e., “Reservoir Big Lake”. Bydd y cyfeirnod hwn yn ymddangos ar y pryniant fel y gallwn wirio eich taliad. 

Gallwch dalu â siec, yn daladwy i: “Cyfoeth Naturiol Cymru” a’i hanfon at:

Cyfoeth Naturiol Cymru
Gwasanaethau Cyllid Trafodiadol
29 Heol Casnewydd
Caerdydd
CF24 0TP

Beth sy'n digwydd ar ôl i mi gofrestru?

Byddwn yn cofnodi eich cronfa ddŵr ar y gofrestr gyhoeddus o gronfeydd dŵr.

Os nad ydych wedi gallu darparu'r holl wybodaeth ofynnol, bydd angen i chi ei darparu o fewn chwe mis.

Byddwn yn adolygu'r wybodaeth ac efallai y byddwn yn cysylltu â chi os bydd unrhyw wybodaeth ar goll neu'n aneglur.

Mae gennym ddyletswydd i ystyried a ddylai eich cronfa ddŵr gael ei dynodi’n Gronfa Ddŵr Risg Uchel. Bydd y broses hon yn rhoi gwybod i ni, a chithau, a oes angen goruchwyliaeth ac archwiliad ffurfiol o'r gronfa ddŵr gan beiriannydd sifil cymwys. Deall-eich-dynodiad-risg-cronfa-ddŵr.

Beth fydd yn digwydd os na fyddaf yn cofrestru fy nghronfa ddŵr?

Mae’n drosedd os byddwch yn methu â chofrestru cronfa ddŵr uwch fawr neu’n methu â darparu’r wybodaeth sydd ei hangen. Mae rhestr o droseddau a'n hopsiynau ymateb ar gael yma.

Gallwch gofrestru eich cronfa ddŵr.

Diweddarwyd ddiwethaf